TK w sprawie badań dla posiadaczy broni
| 23 grudnia 2022
Wyrokiem z dnia 23 listopada 2022 r., sygn. akt SK 113/20, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 15h ust. 7 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2020 r. poz. 955, ze zm.) jest zgodny z art. 2 w związku z art. 78 oraz w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z zaskarżonym przepisem, orzeczenie lekarskie lub psychologiczne wydane w trybie odwołania jest ostateczne. To część regulacji dotyczącej odwołania od orzeczenia lekarskiego lub psychologicznego, w których upoważniony lekarz lub psycholog stwierdza, czy osoba ubiegająca się o pozwolenie na broń spełnia negatywne przesłanki wydania pozwolenia na broń. Takimi przesłankami są: zaburzenia psychiczne lub znacznie ograniczona sprawność psychofizyczna, istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego, uzależnienie od alkoholu lub substancji psychoaktywnych.
Sądy administracyjne wywodzą, że w postępowaniu administracyjnym w sprawie pozwolenia na broń organ nie jest upoważniony do weryfikacji treści orzeczenia lekarskiego wydanego w trybie odwoławczym (dowód ten ma szczególny charakter). Nie oznacza to jednak, że dowód ten w ogóle nie podlega ocenie w toku postępowania administracyjnego.
Według Trybunału Konstytucyjnego nie jest dopuszczalne, aby dowód, i to o wiążącym charakterze, jakim jest orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwoławczym, pozostawał poza jakąkolwiek kontrolą i oceną.
Organ administracji może, a nawet powinien, ocenić moc dowodową wydanego orzeczenia lekarskiego, w szczególności zweryfikować, czy orzeczenie to zostało wydane zgodnie z prawem, czy nie ma w nim dostrzegalnych na pierwszy rzut oka sprzeczności.
Kwestionowana rzetelność badań powinna zostać przez organ wyjaśniona, co nie jest równoznaczne z wydaniem oceny zastępującej orzeczenie lekarskie. Oznacza to jedynie, że w postępowaniu przed organem administracji można obalić moc dowodową orzeczenia lekarskiego, w którym istnienie określonych chorób lub zaburzeń stwierdzono.
Trybunał podkreślił, że zdrowie, życie, bezpieczeństwo i porządek publiczny są wyższymi wartościami niż interes jednostki w uzyskaniu pozwolenia na broń.
radca prawny
Czytaj także
