Skład sądu a ważność postępowania
| 20 października 2023
Zarówno procedura cywilna, jak i karna wiąże daleko idące skutki z uchybieniami w składzie sądu. Pierwsza z nich wskazuje, że nieważność postępowania zachodzi jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy. Druga natomiast jako jedną z bezwzględnych przyczyn odwoławczych wskazuje sytuację, gdy sąd był nienależycie obsadzony lub którykolwiek z jego członków nie był obecny na całej rozprawie. Ustawodawca przyznaje więc prawidłowemu składowi sądu bardzo istotną rolę.
Jeden z przepisów ustawy covidowej wprowadzał w tym zakresie zmianę w procedurze cywilnej, która w ostatnim czasie oceniona została przez Sąd Najwyższy.
Uchwałą z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. akt III PZP 4/22, Sąd Najwyższy wskazał, że rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowanym na podstawie art. 15zzs(1) ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), ponieważ nie jest konieczne dla ochrony zdrowia publicznego (art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP) i prowadzi do nieważności postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.) oraz postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej i ustalił, że przyjęta w uchwale wykładnia prawa obowiązuje od dnia jej podjęcia.
radca prawny
Czytaj także
