TK w sprawie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
| 2 lipca 2024
Trybunał orzekł, że art. 42 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim obliguje sąd do orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 ustawy – Kodeks karny, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 42 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, (sygn. akt SK 22/21).
Za takim rozstrzygnięciem przemówił fakt, że na podstawie aktu innej władzy sąd nie może w sposób swobodny – w granicach ustawy – ukształtować sankcji karnej za konkretne przestępstwo czy też dostosować wymiaru reakcji karnej do cech sprawcy, okoliczności czynu oraz do stopnia zawinienia.
Zamiarem ustawodawcy w przypadku przestępstw wymienionych w art. 42 § 3 k.k. domyślnym rozwiązaniem miało być automatyczne, obligatoryjne orzeczenie przez sąd dożywotniego środka karnego (wyjątki przewidziane zostały w wyjątkowych wypadkach).
Swoboda wymiaru środka karnego przez sąd orzekający została więc zbyt znacząco ograniczona przez ustawodawcę, uniemożliwiając sądowi dostosowanie wymiaru środka karnego do charakteru naruszonego dobra oraz do następstw popełnionego czynu. Oznacza to, że nie można orzekać kary w sposób automatyczny, niezależnie od występujących w sprawie okoliczności faktycznych.
radca prawny
Czytaj także
