Zmiany w karaniu nielegalnej adopcji
Zgodnie z art. 211a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444, z późn. zm.) kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zajmuje się organizowaniem adopcji dzieci wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Cel i wykładnia przywołanej normy prawnej nie budzi wątpliwości.
Ustawodawca zauważając jednak wzrost zjawiska nielegalnej adopcji zdecydował się znowelizować przepisy.
Prawodawca rozpoczynając prace legislacyjne szacował, że w Polsce może dochodzić rocznie nawet do 2 tys. przypadków handlu dziećmi, przy około 3 tys. legalnych adopcji. Od 20 listopada 2019 r. dotychczasowe brzmienie art. 211a ustawy – Kodeks karny oznaczono jako § 1, a dodano § 2 w brzmieniu:
„Tej samej karze podlega, kto, będąc osobą, której przysługuje władza rodzicielska nad dzieckiem, wyraża zgodę na adopcję tego dziecka przez inną osobę:
1) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, zatajając ten cel przed sądem orzekającym w postępowaniu w sprawie o przysposobienie, a w przypadku wyrażenia przez rodzica zgody na przysposobienie dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego – przed sądem przyjmującym oświadczenie o wyrażeniu tej zgody,
2) z pominięciem postępowania w sprawie o przysposobienie.”
oraz § 3 w brzmieniu:
„Tej samej karze podlega, kto wyraża zgodę na adopcję dziecka przez siebie w warunkach, o których mowa w § 2.”.
Dla zwiększenia precyzyjności przepisu w art. 115 ustawy – Kodeks karny wprowadzono definicję „adopcji”, przez którą należy rozumieć nabycie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem przez inną osobę niż ta, od której dziecko pochodzi.”.
Nowododane przepisy penalizują zachowania, których przedmiotem jest wyrażenie zgody na uzyskanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem przez osobę niebędącą jego biologicznym rodzicem, poprzez zatajenie istotnych okoliczności związanych z osiągnięciem korzyści majątkowej lub osobistej przed sądem orzekającym w sprawach o przysposobienie albo poprzez obejście tego postępowania i zastosowanie innych instytucji prawnych prowadzących do tego skutku.
Zjawisko to można z powodzeniem nazwać handlem dziećmi i jako wysoce społecznie szkodliwe wymagało interwencji ustawodawcy. Tym samym prawodawca postanowił lepiej zadbać o bezpieczeństwo dzieci.
radca prawny