Wyrok SN w sprawie zachowku
| 28 września 2023
Sąd Najwyższy otrzymał pytanie prawne: czy w świetle regulacji art. 1002 k.c. roszczenie o zachowek, przechodzi na spadkobierców osoby uprawnionej, jeżeli należą oni do kręgu osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy (art. 991 k.c.), czyli tym, z którego majątku spadkowego zaspokojony ma zostać zachowek, niezależnie od tego, czy w konkretnej sytuacji faktycznej przysługiwałoby im własne prawo do zachowku po tym pierwszym spadkodawcy, czy też roszczenie o zachowek przechodzi także na tych spadkobierców uprawnionego, którzy byliby uprawnieni do zachowku po ich bezpośrednim spadkodawcy, a nie tylko po pierwotnym spadkodawcy?
W uchwale z dnia 13 kwietnia 2023 r., sygn. akt III CZP 125/22, SN wskazał: roszczenie z tytułu zachowku nie przechodzi na spadkobiercę osoby uprawnionej do zachowku jeżeli nie należy on do kręgu osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy (art. 1002 k.c.).
Oznacza to, że jeżeli uprawniony do zachowku umrze zanim go otrzyma to jego spadkobiercy będą mogli się o niego ubiegać tylko, gdy należą do osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy. Orzeczenie jest zgodne z przepisem, który budzi jednak pewne wątpliwości.
Wydaje się bowiem, że roszczenie o zachowek ma charakter majątkowy, a nie ściśle osobisty. Warto zauważyć, że w Trybunale Konstytucyjnym znajduje się skarga w podobnej sprawie (sygn. akt SK 16/18). Daje to pewne nadzieje spadkobiercom na zamianę niekorzystnych przepisów, warto więc śledzić orzecznictwo Trybunału.
radca prawny
Czytaj także
